برِه موم و تاثیر بر سلول های سرطانی
سند:
وب سایت دولتی Institutes of Health ایالات متحده
♻️ پیاده سازی مدل های جدید مراقبت های بهداشتی عمومی که باعث افزایش استفاده از محصولات طبیعی از طب سنتی می شود و به عنوان یکی از بهترین داروهای طب سنتی از بَرِه موم استفاده می کند.
بره موم چیست
بره موم زنبور عسل پس از محصول عسل و ژل رویال سومین فرآورده مهم زنبور عسل می باشد. بره موم یک محصول طبیعی است که به طور گسترده ای توسط فرهنگ های مختلف باستان شناخته شده است وسابقه ی استفاده از آن به 3000 سال پیش از میلاد می رسد و در فعالیت های بیولوژیک برای سلامتی مفید است.
تعداد زیادی از مطالعات انجام شده بر روی بره موم نشان داده است که ترکیب شیمیایی آن با وضعیت آب و هوایی منطقه، تنوع گیاهی و گونه های زنبور عسل متفاوت است و نقش مهمی در خواص درمانی آن دارد.
از بره موم به شکل کامل، عصاره آبی، الکلی، آبی-الکلی و یا عصاره دیگر حلال ها استفاده می شود. بره موم خاصیت آنتی اکسیدانی قابل توجهی دارد و ترکیبات آنتی اکسیدان موجود در بره موم نقش بسزایی در خواص مختلف آن از جمله ایمنی زایی ایفا می نماید و بطور قابل توجهی درصد بقای سلول های تومور سرطانی انسان را کاهش می دهد.
✅ بنابراین، این پتانسیل را دارد که به عنوان یک دارو ضد سرطان عمل کند.
سرطان چیست؟
سرطان نامی است که به مجموعه بیماری‌هایی اطلاق می‌شود که از تکثیر مهارنشده سلول‌ها پدید می‌آیند. سلولهای سرطانی از سازوکارهای عادی تقسیم و رشد سلول‌ها، جدا می‌افتند. علت دقیق این پدیده همچنان نامشخص است؛ ولی احتمال دارد عوامل ژنتیکی یا مواردی که موجب اختلال در فعالیت سلول‌ها می‌شوند، در هسته سلول اشکال وارد کنند. از جمله‌‌ی این موارد میتوان از مواد رادیو اکتیو، مواد شیمیایی و سمی یا تابش بیش از حد اشعه‌هایی مانند نور آفتاب نام برد.در یک جاندار سالم، همیشه بین میزان تقسیم سلول، مرگ طبیعی سلولی و تمایز، تعادلی وجود دارد. منبع
سرطان شامل انواع تومورهای بدخیم می‌شود که در پزشکی آنها را بیشتر با نام نئوپلاسم می‌شناسند. این اتفاق زمانی میفتد که یکی از سلولهای بدن، در اثر عوامل مختلف، دچار رشد غیرطبیعی سلولهای دیگر می‌شود. این فرایند در نهایت منجر به تولید تومور می‌شود و آن قسمت را از کار می‌اندازد و به قسمت‌های دیگر نیز سرایت می‌کند.
تومورها خود به دو دسته بدخیم و خوش خیم تقسیم می‌شوند. نوع بدخیم آنها می‌تواند با گسترش زیادی به قسمت‌های دیگر بدن سرایت کند. این تومور توسط سیستم لنفاوی و گردش خون در بدن جابه جا شده تا بقیه‌ی قسمت‌ها را عاری و درگیر خود کند. سرطان با این نوع تومور گاهی بدون جراحی قابل درمان نخواهد بود. تومور خوش خیم برخلاف بدخیم نمی‌تواند دیگر قسمت‌های بدن را از خود پر کند. گاهی اوقات این تومور می‌تواند بسیار بزرگ باشد.
سرطان انواع مختلف دارد مانند سرطان سر و گردن ، سینه ، کلیه و لوسمی ، آپاندیس ، ریه ، پروستات ، مری و معده و …
شایع‌ترین سرطان در ایران در مردان معده و در زنان سرطان سینه است همچنین سرطان دستگاه گوارش به ویژه معده بالاترین آمار مرگ و میر را داشته است. منبع
تأثیر بره موم بر سرطان
در حقیقت تخمین زده می شود که بیش از 70 درصد داروهای ضد سرطان، ترکیبات طبیعی یا مشتقات آن ها باشند. با توجه به مقادیر بالای فلاونوئیدها، ترپنوئیدها و ترکیبات فنولی، موضوع بسیاری از مطالعات در شرایط آزمایشگاهی و مدل های حیوانی، بررسی اثر ضد تکثیر و کشندگی بره موم بر سلول های سرطانی بوده است.
در یک تحقیق در فصل نامه پژوهش های علوم گیاهی با موضوع تاثیر بره موم مراتع استان لرستان بر مهار رشد و تکثیر رده سلولی لنفوسیتی های انسانی60 مشاهده شد که دوز مشخصی از عصاره اتونولی بره موم می تواند رشد و تکثیر رده سلولی لنفوسیت انسانی60 را مهار کند. آن ها با افزودن عصاره اتونولی بره موم با رقت های مختلف به محیط کشت سلول های لنفوسیت انسانی60 مشاهده کردند که دوز مشخصی از عصاره اتونولی بره موم می تواند رشد و تکثیر رده سلولی لنفوسیت انسانی 60 را مهار کند. لذا این نوع بره موم و ترکیبات مرتبط با آن می تواند به عنوان روشی در پیشگیری و درمان این نوع سرطان بکار برده شود.
عصاره ی اتانولی بره موم، اثر سمی قدرتمندی بر علیه سلول های سرطانی کبد، روده ی بزرگ، سینه و پروستات داشته است. همچنین نمونه‌ای از عصاره اتانولی بره موم لهستانی، از تکثیر سلول های سرطانی بدخیم پوست و دستگاه گوارش در انسان جلوگیری کرده است. بره موم ایرانی نیز توانسته در جلوگیری از پیشرفت سرطان دستگاه گوارش در انسان مؤثر واقع گردد.
تأثیر بره موم بر سرطان پروستات
خطر ابتلای مردان به سرطان پروستات در سال های اخیر به شدت افزایش یافته تا جائیکه دومین علت مرگ و میر ناشی از سرطان را به خود اختصاص داده است. سرطان پروستات از یک تومور وابسته به صفات جنسی در مردان ناشی می گردد که به آهستگی گسترش می یابد. محققین در برزیل نشان دادند که عصاره ی اتانولی بره موم، فعالیت ضد تومور بر علیه سلول های سرطانی پروستات داشته است. این اثر سمی بر سلول های سرطانی، بخاطر تنظیم بیان چرخه ی D1، B1 و پروتئین p21 است.
اثر بره موم در درمان سرطان
هدف از کاربرد داروهای کمکی، بهبود علائم بیماری و در نهایت نجات جان بیمار است؛ نشان داده شده است که بره موم، اثرات شیمی درمانی و داروهای شیمیایی را تقویت نموده و عوارض جانبی آن ها را کاهش می دهد. برای مثال، آلدو-کتو ردوکتاز که آلدهیدها و داروهای محتوی گروه های کربونیل را متابولیزه می کند، به مقدار زیادی انباشته شده و منجر به التهاب و تشکیل تومورها شده و اثرات شیمی درمانی را کاهش می دهد. ثابت گردیده است که کافئیک اسید فنیل استر موجود در ترکیبات بره موم، اثر پیشگیری کننده‌ی قوی بر آنزیم آلدو-کتو ردوکتاز داشته و توانسته کارایی روش های درمانی را افزایش دهد.
داروی دوکسوروبیسین که از طریق جلوگیری از بیوسنتز درشت مولکول ها با DNA وارد واکنش می شود به طور رایج در درمان سرطان خون و غدد لنفاوی و نیز سایر سرطان ها از جمله مثانه، سینه، معده، روده و تخمدان مورد استفاده قرار می گیرد. با این حال عوارض جانبی متعددی از جمله مسمومیت بیضه ها و نیز ناباروری را ایجاد می نماید. در آزمایش بر روی موش ها، هنگامی که بره-موم همراه با دوکسوروبیسین مورد استفاده قرار گرفته است، توانست از اثر سوء آن بر بیضه ها جلوگیری نماید.
فعالیت ضد توموری بره موم
فعالیت بازدارندگی شیمیایی بره موم، در مدل‌های حیوانی و کشت سلولی، مشابه با نتایج به دست آمده از قابلیت آن در پیشگیری از سنتز DNA در سلول های تومور، توانایی کشندگی سلول های تومور و فعالسازی بیگانه خوارها و نیز تولید عواملی که کارکرد لنفوسیت های B و T را تحریک نماید، بوده است. به علاوه، این نتایج نشان می دهند که فلاونوئیدهای بره موم، نقش محافظتی در برابر اثر سمی داروها و یا اشعه ها در موش ایفا می نمایند که انتظار می رود بتوانند چنین نقشی را در انسان نیز اعمال نمایند. ترکیب بره موم با داروهای آنتی اکسیدان شیمیایی، می تواند اثرات سوء آن ها را بر کبد، کلیه‌ها و لوکوسیت ها اصلاح نماید. با اینکه، پلی فنل های فعالیت ضد متاستازی زیادی دارند، اما کافئیک اسید فنیل استر و آترپیلین بره موم، فعالیت ضد تومور بیشتری نشان داده اند.
در آزمایشات آزمایشگاهی بر روی انسان، افزایش شمار ریز یاخته ها نشان داده است که مقادیر بالای بره موم می تواند قابلیت ضد سرطان داشته باشد.
منابع:
کاربردهای دارویی و پزشکی بره موم زنبور عسل
مقاله پیشگیری و درمان سرطان با بره موم
تحقیقات انجام شده روی بره موم برزیلی:
https://goo.gl/vQeBG6
ژل رویال و سرطان خون
ژل رویال خواص آنتی اکسیدانی و حفاظتی علیه آسیب های DNA و کاهش قندخون دارد. از دیگر اثرات ژل رویال می توان به اثرات ضد پیری، اثرات حفاظتی پوست و استخوان و اثرات مفید قلبی عروقی اشاره کرد. همچنین بررسی دیگری نشان از اثرات ضد توموری ژل رویال دارد.
تقویت سیستم ایمنی موجب کاهش رشد و جلوگیری از گسترش سلول های سرطانی می گردد. در این میان ژل رویال یکی از موادی است که به نظر می رسد در بحث تقویت سیستم ایمنی می تواند مؤثر باشد.
درمقاله “اثر ژل رویال بر میزان سلول کشی سول های تک هسته ای خون محیطی و سلول سرطانی رده K562” با توجه به اثرات ضد توموری در راستای تعدیل سیستم ایمنی ژل رویال، فعالیت تکثیری سلول سرطانی اریترولوسمی رده K562 و سلول های تک هسته ای خون محیطی نرمال بررسی شد. نتایج مطالعه حاضر نشان داد که ژل رویال دارای اثرات سلول کشی بروی سلول های سرطانی K562 دارد، اما فاقد اثرات سلول کشی بر روی سلول های تک هسته ای خون محیطی می باشد.
لوسمی میلوئیدی مزمن یکی از شناخته شده ترین سرطان های خون میباشد. رده سلولی K562 به عنوان الگویی جهت مطالعه لوسمی میلوئیدی مزمن به کار میرود . آپوپتوز، یک فرآیند تنظیم شده مرگ سلولی میباشد که باعث حذف سلول های ناخواسته، بدون ایجاد آسیب در ارگانیسم های چند سلولی می گردد و سبب کنترل رشد و ثابت نگاه داشتن شرایط محیط داخل بدن می شود. به طور کلی داروهایی که در شیمی درمانی به کار می رود منجر به القا آپوپتوز و مهار رشد می شود. اما اثرات جانبی این داروها و مقاومتی که سلولهای سرطانی نسبت به آن نشان می دهد از مشکلات و موانع شیمی درمانی به حساب می آید.
سلول های تک هسته ای خون محیطی نقش مهمی در دفاع علیه عوامل بیگانه و تومورها دارند که در بحث تقویت سیستم ایمنی بسیار مهم است . تقویت سیستم ایمنی موجب کاهش رشد و جلوگیری از گسترش سلول های سرطانی می گردد .
خوشبختانه علی رغم این که ژل رویال اثرات سیتوتوکسیک بر روی سلول های K562 به همراه دارد فاقد اثر سیتوتوکسیک بررو ی سلول های سلول های تک هسته ای خون محیطی بوده و هم چنین باعث افزایش درصد سلول های زنده در سلول های تک هسته ای خون محیطی نیز می باشد .
بنابراین ژل رویال می تواند به عنوان یک ترکیب مکمل در درمان لوسمی، همراه با تقویت سیستم ایمنی بدن مطرح گردد که نیاز به تحقیقات بیشتر در این زمینه می باشد.
اثر ضد سرطانی زهر زنبور عسل بر سرطان سینه
در مقاله “بررسی اثرات ضد سرطان ناشی از زهر Apis mellifera بر رده سلولی سرطان سینه” اثرات ضد سرطانی زهر زنبور عسل بر روی رده سلولی سرطان سینه (MDA-MB-231) بررسی شد.
تاریخچه به کارگیری زهر زنبور عسل برای درمان به زمان های بسیار دور و حدود 3500 سال پیش باز میگردد. زهر زنبور اثرات درمانی گسترده ای دارد. طبق تحقیقات اخیر ، این ماده ظرفیت کشتن سلول های سرطانی را دارد و می تواند مرگ آپوپتوزی را القا کند.
ملیتین جزء اصلی زهر زنبور عسل است و اخیراً مشخص شده است ملیتین می تواند آپوپتوز را القا کند . ملیتین با خاصیت مهاری کالمادولین نقش ضد تکثیری نیز دارد. با توجه به اثرات جانبی که داروهای سایتوتوکسیک شیمی درمانی برای بیمار سرطانی ایجاد می کنند ، درصورتی که ترکیبات طبیعی مانند زهر زنبور خاصیت ضد سرطانی داشته باشند، به کارگیری آنها می تواند چشم اندازی به منظور ایجاد داروهای جدید با بازده بالاتر و عوارض جانبی کم تر ، ایجاد نماید.
این تحقیق نشان داد که زهر زنبور عسل برای MDA-MB_231، منجر به مرگ 50% از سلول ها گردید. در نتیجه زهر زنبور عسل اثرات ضد سرطانی دارد و میتوان در صورت تحقیقات بیشتر از آن به عنوان یک گزینه برای تولید داروهای ضد سرطانی استفاده کرد.
اثر عسل بر کاهش و پیشگیری از عوارض شیمی درمانی در کودکان مبتلا به سرطان
در مقاله “بررسی تأثیر استفاده از عسل در پیشگیری از بروز و کاهش شدت موکوزیت ناشی از شیمی درمانی در کودکان مبتلا به سرطان” تأثیر عسل در پیشگیری از موکوزیت دهانی یا پاسخ التهابی بافت های دهانی ناشی از شیمی درمانی در کودکان مبتلا به سرطان بررسی شد. یکی از عوارض شایع شیمی درمانی یا پرتودرمانی در تومورهای سر و گردن، ایجاد موکوزیت است که در شرایط حاد می تواند باعث وقفه در روند درمان و تغذیه بیمار گردد. این عارضه در بیش از 75 درصد بیماران تحت شیمی درمانی ایجاد می شود. مطالعات میزان بروز موکوزیت در کودکانی که مورد شیمی درمانی قرار می گیرند بین 80-52 درصد گزارش شده است.
در این تحقیق گروهی که از عسل به عنوان دهانشویه استفاده کردند تنها یک نفر دچار موکوزیت شد. در نتیجه عسل در کاهش شدت موکوزیت ناشی از شیمی درمانی در کودکان مؤثر است و جهت بررسی های بیشتر پیشنهاد می شود مطالعات با حجم نمونه بیشتر و زمان استفاده طولانی تر انجام گیرد.